Analyse netwerk langzaam verkeer

De analyse heeft betrekking op de belangrijkste routes voor de fietser en voetganger, grofweg tussen Station Almere Poort en het Almeerderstrand. 

Huidige situatie (2023)

Figuur 3-1 laat de belangrijkste routes zien voor fietsers en voetgangers. Hieruit blijkt dat er op dit moment twee plekken zijn waar het langzaam verkeer de Poortdreef kan kruisen: bij de Duinvalleiweg ten westen van het spoor en bij het Spoorbaanpad ten oosten van het spoor. De afstand tussen beide oversteeklocaties is circa 1,1 kilometer. De tunnels onder de Poortdreef bij het Zilveren Medaillepad en de Olympialaan zijn nog niet in gebruik genomen. Voetgangers richting Zuiderduin maken al wel gebruik van de tunnel bij het Zilveren Medaillepad. Deze route is vooral bekend bij lokaal bezoek (groene stippellijn in figuur 3-1).

Het hoofdnetwerk voor fietsers en voetgangers (en bezoekers van het Almeerderstrand) is vooralsnog onvoldoende fijnmazig. Met het oog op de geplande werkzaamheden aan de IJmeerdijk en busbaan 490 voorziet de huidige infrastructuur ook niet over mogelijkheden voor goede omleidingsroutes.

Naast de beperkte mogelijkheden om de Poortdreef te kruisen vormen ook de oost-west verbindingen een aandachtspunt. Ten zuiden van de Poortdreef kan het langzaam verkeer gebruik maken van de smalle fietsvoorzieningen langs de IJmeerdijk, de Muiderzandweg of het deels onverharde Muiderzandpad. De Muiderzandweg zal de komende jaren veel gebruikt worden door bouwverkeer en heeft geen fiets- of voetgangersvoorzieningen. De fietsroute langs de IJmeerdijk is te smal en zal door de dijkreconstructie op termijn verdwijnen. Met oog op de aanstaande dijkreconstructie zal ten zuiden van de Poortdreef een goede omleidingsroute moeten worden gemaakt. Voor de tijdelijke situatie is het Muiderzandpad de enige doorgaande wandel- en fietsroute ten zuiden van de Poortdreef.

Ontwikkeling netwerk (2023 - 2030)

Het netwerk voor fietsers en voetgangers is de komende jaren aan veranderingen onderhevig:

• Fietsers en voetgangers kunnen (op termijn) de Poortdreef op een aantal plekken ongelijkvloers oversteken. Bij het kruispunt met de Europaweg kan het langzaam verkeer gelijkvloers oversteken. Bij de Duinvalleiweg en het Zilveren Medaillepad liggen tunnels waardoor fietsers en voetgangers zonder conflict de Poortdreef kunnen kruisen. Deze tunnels liggen op de route vanaf Station Almere Poort. Vanwege de ontwikkelingen in het Kreekbos Zuid en Muiderduin zijn de routes via het Zilveren Medaillepad en Olympialaan ondanks de reeds aanwezige tunnels tot 2028 niet geschikt voor grote fiets- en voetgangersstromen tussen Station Poort en het Almeerderstrand. Dit betekent dat de komende jaren voetgangers vanaf het station alleen via de Duinvalleiweg of het Spoorbaanpad richting de Kustzone kunnen lopen.

• De fietsroute tussen de Hollandse Brug en het Catamaranstrand langs de IJmeerdijk zal door de dijkreconstructie van de IJmeerdijk en middelgrote en grote evenementen niet altijd beschikbaar zijn. Het ontbreekt in het gebied aan goede alternatieve doorgaande fietsverbindingen parallel aan de Poortdreef. Na de reconstructie is de fietsroute tussen Hollandse Brug en Catamaranstrand wel bruikbaar.

• De komende periode wordt het te smalle fietspad over het strand langs de IJmeerdijk vervangen door een meanderende hoofdfietsroute tussen het spoor en het centrum van Duin.

• Tussen 2022 en 2024 wordt de busbaan 490 met fiets- en voetgangersvoorzieningen gerealiseerd tussen Station Almere Poort en de Hollandse Brug. Deze loopt parallel en op hetzelfde niveau als het spoor. Fietsers haken ter hoogte van de Poortdreef aan vanaf het Spoorbaanpad. Dit betekent dat fietsers vanaf 2024 de Poortdreef ongelijkvloers kunnen kruisen.

Eindbeeld (na 2030)

In figuur 3-3 is de stedenbouwkundige opzet en hoofdroutes voor langzaam verkeer weergegevenHet Muiderzandpad is geen onderdeel van het hoofdnetwerk en zal in het eindbeeld worden ingericht met halfverharding. Ter referentie is deze route wel weergegeven. Deze verkeersstructuur voorziet in een voldoende fijnmazig netwerk voor fietsers en voetgangers. Op de route tussen het station en het Almeerderstrand kan de Poortdreef op drie locaties ongelijkvloers worden overgestoken. Ten oosten van het spoor kan de Poortdreef vanaf Olympiakwartier Oost via de nieuwe brug van busbaan 490 ongelijkvloers worden overgestoken.

De inrichting en capaciteit van de routes is ruim voldoende om het reguliere strandbezoek en andere langzaam verkeersstromen (niet zijnde evenementen, zie mobiliteitsplan) te faciliteren.

Wayfinding

Voorgaande analyse laat zien dat het fiets- en voetgangersnetwerk de komende jaren aan verandering onderhevig is en dat nog niet alle beoogde routes van het eindbeeld nu kunnen worden gerealiseerd. Voor regulier bezoek van het strand of de functies in de Kustzone kan het vanwege de bouwwerkzaamheden, de jaarlijks veranderende situatie en het ontbreken aan (permanente) bebording onduidelijk zijn hoe strandbezoekers het beste bij het strand en omliggende functies kunnen komen. De gebruikers van deze looproutes vanaf het station Almere Poort naar het Almeerderstrand hebben keuze uit twee strandopgangen: de strandopgang bij het Duinplein en de strandopgang bij Poortdok/Vis-a-Vis.

Bij evenementen worden (tijdelijke) borden geplaatst die ervoor zorgen dat bezoekers van het treinstation en de parkeerlocaties weten hoe zij naar het Almeerderstrand moeten lopen. Door middel van de bebording en inzet van verkeersregelaars worden zij gestuurd via routes die ook de mate van overlast voor de omgeving verminderen. De bezoekers van evenementen hebben dus in mindere mate last van de veranderende routes, omdat zij met evenementenbebording geleid worden richting het Almeerderstrand.

De openbare ruimte in Poort en Duin is kwalitatief hoogwaardig ingericht. Hierbij moeten ook maatregelen genomen worden om de vindbaarheid van de stranden te vergroten. Deze maatregelen moeten passen bij de stedenbouwkundige uitstraling van de omgeving. De verschillende maatregelen om de routes te accentueren worden in de kaart hieronder weergegeven en daarna toegelicht.

Route Station Almere Poort – strandopgang Duinplein (gouden route)

De route loopt via het Gouden Medaillepad, Duinvalleiweg en Zeeduinweg naar de strandopgang en is 1,2 kilometer (15 minuten lopen) lang. De route is bedoeld voor strandbezoekers, bezoekers van de Marina en andere functies in het centrumgebied van Duin. De route is geschikt voor fietsers en voetgangers. Voetgangers en fietsers beschikken op de Duinvalleiweg en Zeeduinweg over eigen vrijliggende infrastructuur en steken de Poortdreef ongelijkvloers over. Op het Gouden Medaillepad (een erftoegangsweg) is sprake van gemengd verkeer.

Deze route is de komende jaren niet aan verandering onderhevig. Voor bezoekers van evenementen op het zuidelijke deel van het Almeerderstrand ligt deze route niet voor de hand, maar voor het noordelijke deel wel.

Gezien de thematiek van straatnamen in Duin en het Olympiakwartier en Olympuspark, kan gedacht worden aan Olympische ornamenten. Zo kunnen lantaarnpalen langs deze route in een goudkleur worden uitgevoerd, om de gouden route (via het Gouden Medaillepad) te accentueren. Dit kan tevens versterkt worden door op de grond, aan beide zijden van de voetpaden, metalen plaatjes (merknaam Markpins) aan te brengen die de route begeleiden. Hierbij kunnen, ook weer in Olympisch thema, bijvoorbeeld gouden medailles aangebracht worden. De gouden medailles kunnen ook gebruikt worden op de bebording op beslispunten in het netwerk, om aan te peilen hoe de route vervolgd kan worden. Qua inrichting van de looproute is het van belang dat de voetpaden in ieder geval twee meter breed zijn, zodat er genoeg passeerruimte is.

Route Station Almere Poort – strandopgang zuidelijk deel Almeerderstrand via Zilveren Medaillepad (zilveren route)

Deze route is de komende jaren aan veel verandering onderhevig. De route in het Olympiakwartier naar de voetgangerstunnel onder de Poortdreef is al gereed. In verband met de werkzaamheden in het Kreekbos en Muiderduin kan de route naar de strandopgang nog niet volledig worden gerealiseerd. Zodra de bouwwerkzaamheden gereed zijn (rond 2029) loopt de route naar de strandopgang van het Stadsstrand en Evenementenstrand via het Zilveren Medaillepad en/of Zomerspelenpad naar de tunnel onder de Poortdreef en dan parallel aan de Poortdreef naar de Muiderzandweg en strandopgang. De route is dan 1,4 kilometer lang.

Hier ligt een kans om deze route, en dan voornamelijk het deel tussen de tunnel onder de Poortdreef en de Muiderzandweg, alvast in (half)verharding aan te leggen. Bij de tunnel onder de Poortdreef is waarschijnlijk een lus nodig om de opgang richting het kruispunt Poortdreef - Olympialaan te kruisen. Door het hoogteverschil tussen de tunnel en de opgang is het lastig de route hier al op de definitieve locatie te realiseren. Wanneer de route in halfverharding wordt gerealiseerd, zijn de metalen platen op de grond niet kansrijk, gezien deze lastiger te bevestigen zijn. Wel zouden de lantaarnpalen alvast op de definitieve locatie gezet kunnen worden. Deze lantaarnpalen kunnen gezien het Olympische thema een zilveren kleur krijgen. Na de bouwwerkzaamheden in Duin en het realiseren van de definitieve verharding, kunnen dan de metalen plaatjes aangebracht worden. Van belang is het dat de route, tijdelijk en definitief, een breedte heeft van minstens twee meter breed. Daarnaast kan ook al, waar mogelijk, definitieve bebording geplaatst worden. Hierbij kunnen ook zilveren medailles terugkomen om de route aan te geven.

Route Station Almere Poort – strandopgang zuidelijk deel Almeerderstrand via Spoorbaanpad (bronzen route)

Naast de twee voorgaande routes is er aan de oostzijde van het spoor, via het Spoorbaanpad, ook een route richting de strandopgang Stadsstrand en Evenementenstrand. Deze route is voornamelijk in gebruik bij evenementen, en zal dan ook met tijdelijke bebording en verkeersregelaars uitgezet worden. Aanvullende maatregelen die de wayfinding versterken zijn dus niet nodig. De route is circa 2,2 kilometer lang (circa 27 minuten lopen) en beschikt niet over een eigen voetpad. Aanbeveling verdient het om hier in ieder geval een voetpad van twee meter breed te realiseren.

Sociale veiligheid

Een aantal partijen in de omgeving benoemen het feit dat de wandel- en fietsroutes naar het strand niet zijn aangegeven en, met name in het donker, onveilig kunnen overkomen. Onder andere de spoortunnel richting de Oude Landweg en de routes naar het station zijn slecht verlicht. Om het gebied aantrekkelijker te maken voor fietsers en voetgangers moeten de routes goed worden aangegeven en worden verlicht.